Մանկություն… մեր կյանքի միակ ժամանակաշրջանը, որը հիշելիս բոլորիս դեմքին ժպիտ է հայտնվում: Այսօր, երբ հունիսի 1-ն այլևս մեր տոնը չէ, մենք հասկանում  ենք, որ  մանկությունը հեռացել է առանց  այցեքարտ կամ հասցե թողնելու: Այն մնացել է միայն մեր սրտերում: Այնտեղ է մանկության ետդաձի  տոմսը: Եվ ամեն անգամ պետք է պարզապես մի փոքր պատուհան բաց թողնել մեր սրտում գտնվող  մանկության  համար...

Իրենց մանկության պատուհանից մեզ ներս են թողնում ֆեյսբուքցիները և մեզ հետ կիսվում իրենց ամենաթանկ ու ամենավառ հիշողություններով: 

Տաթևիկ Ավետիսյան

90-ական մութ ու ցուրտ տարիներն էին, հայրս պատերազմում էր: Ձմեռ էր: Հիշում եմ՝ մայրս տխուր էր: Դեռ փոքրուց միշտ ամենուր դրականն եմ փնտրել, ուստի ինչ տեսակ կապիկություն ասես անում էի, որ մորս դեմքին ժպիտ տեսնեմ, չգիտեմ, թե էդքան փոքր ոնց էի զգում ու ոնց եմ մինչև հիմա հիշում: Տեսա, որ ոչինչ չի ստացվում, սկսեցի ուժեղ լացել, որ գնանք տատիկիս տուն, մայրս համաձայնվեց: Բարձրացանք 42 համարի ավտոբուս, բոլորը հրում էին իրար, ավտոբուսներից կախված էին մարդիկ, դրսում բարձրախոսներով միտինգավորներ էին: Էդ իմ դրականը փնտրեցի, չտեսա ու բարձր գոռացի՝ «Ժողովուրդ, ա՜յ ժողովուրդ»: Բոլորը պտտվեցին ու նայեցին ինձ՝ գետնին, ասացի՝ «Վայ թաղե՛մ ձեզ, ժողովուրդ :Դ»

Կոնստանտին Տեր-Նակալյան

1992 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Կոմիտասից տեղափոխվեցինք մեր նոր բնակարան՝ Դավիթաշեն։ Երեկոյան 9-ի կողմերը սեղան նստեցինք, ու մի 5 րոպե հետո լույսերն անջատեցին և այդպես էլ մինչև առավոտ չտվեցին։ Մութ տարիներն էին։ Առավոտյան ժամը 7-ին ծնողներս արթնացրեցին ինձ ու եղբորս, ասեցին, որ Ձմեռ պապիկը նվերները բերել ա։ Ես ու եղբայրս ճչալով ու գիշերանոցներով վազեցինք մյուս սենյակ, որտեղ տոնածառն էր, ու ամեն մեկս մի պարկ նվեր գտավ տոնածառի տակ։ Երբեք չեմ մոռանա կերոսինով լամպի լույսի ու ֆուջիկայից եկող հոտի ներքո այն կախարդական զգացողությունը, որը կարող ես ունենալ միայն մանուկ հասակում, միայն Նոր տարուն ու միայն լավ ընտանիքում։ 1993 թվականի հունվարի 1-ն էր, դիզվառելիքի հոտով, մութ, ընթացող պատերազմով, բայց այդքան լուսավոր։ Ես այդ ժամանակ 5 տարեկան էի, իսկ եղբայրս՝ 3։

Ալինա Դերձյան

Շատ հարցեր եմ տվել, հետո արագ հասկացել, որ ավելի լավ է գրքեր կարդամ, քան հոգնեցնեմ ծնողներիս: Կարդալու մոլուցք ունեի, այն աստիճան, որ մայրս վախենում էր, թե տեսողությունս կփչացնեմ (վերմակի տակ էի մտնում ու լապտերով կարդում), դրա համար գրքերն ինձնից պահում էր, մի անգամ նույնիսկ սառնարանում է պահել, որ մտքովս չանցնի` գտնեմ։))) Ահավոր հետաքրքրասեր եմ եղել, եթե քաղաքից դուրս էինք, ուրեմն բոլորի ուշադրության կենտրոնում պիտի լինեի, քանի որ հաստատ կորելու էի: Արագ ձանձրացել եմ եղածից ու սկսել նորություն փնտրել: Մի անգամ էլ ծովում եմ կորել, բայց, քանի որ ռուսերեն մի քիչ բլբլացել եմ, ինձ հայտնաբերած տղամարդը ման է եկել հայերին ու ինձ վերադարձրել է ծնողներիս: Մի բան էլ, որ երևի անսպասելի կլինի: Մեր բակում` Սարի թաղում, Արշակ անունով մի տղա է եղել, որին ես ծեծել եմ, ու հետո, հենց մայրն ուզել է տուն կանչի, սա չի գնացել, սպառնացել է, թե հիմա Ալինան բակ է դուրս գալու, որ սա վազի տուն։)))))))

Nell Ave

Երբեք չեմ եղել «մամայի սիրելի համեստիկ աղջիկը», չարություններս եղել են բավականին վտանգավոր: Մեր բակում չկային աղջիկներ, ես էլ շփվում էի տղաների հետ, խաղում, կռվում, հաշտվում: Իմ առաջին «ինքնապաշտպանությունը» եղել է այն, որ քարով խփել եմ մեր գյուղի տղաներից մեկին: Դե իսկ հարցը հասավ մինչև մայրիկներին: Տանն էլ հարցերս «լուծել եմ» լացի միջոցով, շատ էի լացում, և դրա համար քույրիկս ու եղբայրս ինձ մականուն էին դրել, բայց չեմ ասի, ամաչում եմ: Երբ առաջին դասարան էի գնացել, ինձնից մեծ եղբայրս մտավ մեր դասարան՝ տեսնելու՝ ինձ հո նեղացնող չկա՞, մտել էր, տեսել՝ պայուսակովս կռիվ եմ անում: Հա, մինչև հիմա այդպես շարունակվում է, շատ կռվարարն եմ :))))

Գագիկ Մամուլյան
Հիշում եմ, Գորիսում էինք, իսկ Գորիսը գտնվում էր ադրբեջանական գրադների անմիջական կրակի տակ: Հենց կրակոցները սկսվում էին, բոլորն իջնում էին նկուղ պատսպարվելու, չորրորդ հարկի պատշգամբից հայրս, ինձ գրկած, ցույց էր տալիս, թե ինչ ու ով է անում, բացատրում, որ վաղն իմ հերթն է գալու դրա դեմն առնելու, թշնամություն չէր սերմանում, բայց հայրենիքը, սեփական հողը, խաղաղությունը պահպանելու գաղափարն էր սերմանում: Մենք էն սերունդն ենք, որ առաջինն է տեսել ու ունեցել Dendi, Nithendo խաղային համակարգիչը, BMX իմպռտնի հեծանիվը, Mars, Tvix, Snickers, Bounti, Picnic պեչենի, բանան ու այլ արևադարձային մրգեր: Մենք էն սերունդն ենք, որ զարմանալու կարողություն ունեինք, հիմա ոչ մի բանով ոչ մի երեխու չես զարմացնի: Մենք ծամոնի նակլեյկեքով չինգաչունգ ենք խաղացել, լուցկու տուփի թղթերով նակո, քարկտիկ, հավալա, հալամուլա, պախկվոցի, չլիկ դաստա, գետնից բարձր, ծառի բռնեցի-ջրի բռնեցի: Նույն գրքով նույն թաղում երեք դասարանցիներով դաս ենք արել հերթով:
Վարուժան Բաբաջանյան

Իմ մանկությունը համալրված է հիմնականում կրակոցների, պատերազմական շրջանի դժվարությունների վերաբերյալ հիշողություններով: Լուսավոր կետերից է, թերևս, 12 տարեկանում առաջին անգամ թերթերում տպագրվելը, որը երևի նախանշեց իմ հետագա ուղին...

Նարեկ Մալյան

1985 թվականին, երբ 5 տարեկան էի, Գեղարդի վանքում նկարահանվում էր Ալմաստ օպերա ֆիլմը: Այդ ֆիլմում ինձ եկեղեցական աշակերտի դեր առաջարկեցին: Դերի համար ես ստացա իմ կյանքի առաջին աշխատավարձը՝ 3 ռուբլի, որով իսկույն ուլունքներ ու քաղցր սուջուխ գնեցի քրոջս համար: Վանքի մեղվապահ լուսահոգի Սարգիս քեռու հրահանգները չկատարելու հետևանքով 1989 թվականին ենթարկվեցի մեղուների հարձակմանը: Ընդհանուր առմամբ 50-ից ավել մեղու էր խայթել ինձ:


Anushanahit

Հազար անգամ պատմած կլինեմ, բայց էսօր էլ ցանկացա հիշել:
Երբ ես փոքր էի, մեր տանը մուկ էր հայտնվել: Տատիկս հարևանից թակարդ բերեց, ու վրան պանիր, երշիկ դրեցինք, քնեցինք:
Առավոտյան տեսանք՝ մուկիկը շատ զգուշությամբ կերել էր ուտելիքն ու թակարդին առանց կպնելու գնացել: Մի քանի օր էդպես կրկնվեց: Հետո տատիկս երշիկը դնում էր ու թակարդը չէր լարում: Դե մայրիկիցս թաքուն, էլի... Դա մեր գաղտնիքն էր: Ու ինձ շատ էր ուրախացնում իմ ու տատիս գաղտնիքը, չէինք լարում, որ մուկիկը հանկարծ չսատկի;
Էդպես երկար տևեց: Ամեն առավոտ տեսնում էի, որ հացը կերել է, հանգիստ գնում էի մանկապարտեզ:
Մի օր էլ արթնացա, վազեցի թակարդի մոտ, տեսնեմ` երշիկը տեղն է: Տատիկս հաջորդ օրը պանիր դրեց՝ ինձ բացատրելով, որ կարող ա պանիրը ուտի....
Մի խոսքով, մուկիկն այլևս չհայտնվեց:
Ես շատ ծանր տարա, անգամ կարգին հաց չէի կարողանում ուտել: Տաքությունս բարձրացավ մի քանի օր:
Տատս հորինեց, որ ոնց մարդիկ, էնպես էլ մկներն ամուսնանում են: Ասեց՝ հարս են տարել...Հարուստ տուն հարս ա գնացել, էնտեղ էլ լավ կնայեն իրեն:
Երշիկն ի՞նչ է որ....կոտլետ-վիչինայով պիտի պահեն, ասում էր մամս (տատիս մամ էինք ասում, սիրուն ա չէ՞ հնչում):
Ես մի քիչ հանգստացա, որ ամուսնացել ա մուկիկս, ոչ թե մեզնից խռովել, հեռացել: Բայց շատ էի կարոտում:
Մի օր էլ բակում հարևաններով նստած էին, ես սկսեցի պատմել էս ամենը, ոնց եղել ա:
Որ մենք տանը մուկիկ ենք պահել մամիս հետ...
Որ մուկիկին շատ էինք սիրում, ու ինքն էլ մեզ էր սիրում.....
Որ հարս են տարել.....
Ես երբեք չեմ մոռանա էն բարձր ծիծաղն ու հռհռոցը, որ բռնել էր բակով մեկ՝ կնանիք կչկչում էին ու փաթաթվում ինձ, պաչպչում  իմ «հորինած» պատմության համար.....
Ու չեմ մոռանա մամիս բարի ու վախեցած աչքերը, որ հանկարծ հեքիաթս չփչացնեն մեծերը....
Հետո ամեն օր քնելուց առաջ հեքիաթ էր հորինում, թե ինչ ա անում մուկիկս, ոնց ա ապրում.....
Անսահման երջանկություն ա պարգևել էդ անհայտ մուկիկն ինձ մանուկ հասակում:
Ես էսօր մտածում եմ՝ արդյո՞ք պատրաստ եմ տանս հայտնված մուկիկին կերակրել, խնամել, հոգ տանել։ Թեկուզ աշխարում ամենաթանկ մարդու խաթեր՝ տղայիս ուրախացնելու համար՝ կարծում եմ, որ չեմ կարող:)))))))
Գուցե տատիկ դառնամ, ես էլ թոռնիկիս համար կարողանամ էսպիսի հերոսություն անել ))))))) :
Շնորհավորում եմ բոլոր բալիկների տոնը: Որ առողջ լինեն, որ առողջական պրոբլեմներ ունեցողները կարողանան հաղթել հիվանդությանը, որ խաղաղություն լինի, ու ոտքներիս տակի հայրենի հողն ավելի պինդ ու հուսալի լինի, քան էսօր կա:
Պատրաստեց Անի Հակոբյանը
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել