Armeniatv.am-ը գրում է.
Հայկական գորգագործությունը վերադառնում է եկեղեցիներ: Նախ Արցախի, ապա Սյունիքի եկեղեցիների խորհրդային տեխնոլոգիական գորգերը շուտով կփոխարինվեն ազգային գորգերով: Ի՞նչ էին երգում գորգ գործելիս, ինչպես էին գուշակում աղջիկների ապագան գորգով և ինչ պետք է անել այսօր, երբ ԱՇԽԱՐՀԸ ԽԱԼԻ Է ՈՏՔԻ ՏԱԿ....

Առանց երաժշտության էլ կպարեն: Իրենց գործած գորգի վրա կանգնած կերգեն էլ: Այս ուրախությունը` վերջում: Մինչև այդ, վերջին մեկ տարում մեծից փոքր դազգահի մոտից հեռացել են միայն տանը հանգստանալու համար:

Սկսվեց այսպես, մեկ տարի առաջ: Նոր գորգերը Արցախի եկեղեցիների համար են:

Մինչև առաջին թելը գցելը քննարկումներ էին և ուսումնասիրություններ: Արվեստաբանն ու ազգագրագետն ունեին մեկ գերխնդիր. ստեղծել նորը` չհեռանալով հնից: Բարերարը, որը գաղափարի հեղինակն է ու ֆինանսավորողը, առայժմ ցանկանում է անանուն մնալ:

Նախ եկեղեցիների արդյունաբերական գորգերը փոխարինել հայկական ձեռագործ կարպետներով: Նախագիծը սկսվում է Արցախից: Եվ դա պատահական չէ: Արցախն այսօր հայկական գորգարգործության կենտրոններից է: Մյուսը Սյունիքն է:

Գունային սանդղակը, բրդյա թելերը, մկրատն ու գերկենտրոնացումը` Լիլիթը հերթականությունը գիտի 5 տարեկանից: Հենց այդ տարիքում էլ առաջին գորգն է գործել: Այս մեկն ուրիշ է:

Այս կանանց ձեռքերով, մի բարեգործի մտահղացմամբ, հայկական գորգը վերադառնում է հայկական կենցաղ այնպես, ինչպես եղել է հազարամյակներով, բայց ապագա հազարամյակներին միտված, նոր տեսքով ու հինը պահպանած:

Դրա համար տիկին Նաիրան ոտքի տակ տվեց ամբողջ Արցախը, մանրակրկիտ զննեց Գանձասարը ու նախագծեց նմանը չունեցող գորգեր:

Մեգերյան կարպետում առայժմ գործվում է 5 գորգ` 3-ը Գանձասարի եկեղեցու համար, երկուսը՝ Արցախի նախագահական նստավայրի: Գծագրերը պատրաստ են նաև Ղազանչեցոցի, Ամարասի, Դադիվանքի եկեղեցիների համար: Բոլորն էլ եզակի են իրենց տեսակի մեջ: Նախշազարդերի նոր հորինվածքով ու անգամ ավանդական գորգից խիստ տարբեր նոր կառուցվածքով:

7 ամիսն անցավ` գորգագործ 3 կանայք հոգոց չհանեցին: Հիմա տղամարդիկ են ծանրությունը զգում: Ոչ գործի:

Արցախի նախագահի նստավայրի նախասրահի գորգն են իջեցնում հաստոցից:

Հենքաթելերը թուլացված են, արդեն կարելի է մկրատը մոտեցնել ասպերին: Բայց առանց երգի Ջուլիկ տատը տեղից չի շարժվի: Ավանդույթ է: Ու մինչև երգը կհնչի, ևս մեկ ծես` հնում հավատում էին, որ ամուլ կանայք կամ նորապսակ հարսները, եթե անցնեն նոր գործած գորգի տակով, կամ գորգը ընկնի նրանց մեջքին, առողջ զավակ կծնեն, ընտանիքին բարիք ու երջանկություն կհասնի:

Հաջորդիվ` գորգերի խուզման պրոցեսն է: 21-րդ դարում այս հաստոցն է: Հնում ժամերով, անգամ օրերով սանրում էին ձեռագործ կարպետները ավելորդ թելերից ու մազիկներից մաքրելու համար:

Հոսող գետ չկա, Մեգերայնի տղաների ամուր բազուկներն էլ հերիք են: Արցախ ճանապարվող նորաստեղծ գորգերը լվացվում են հատուկ հեղուկով: Բաղադրությունը` հնագույն է ու գրեթե` պատմական գաղտինք:

Ասում են` գործող կանանցից հետո իրենց էներգիան և ուժը գորգին հաղորդում են լվացողները: Այդ պատճառով են ձեռագործ գորգերը յուրահատուկ իրենց փայլով ու էներգետիկայով:

Ըստ ավանդության` ամեն գորգը լվանում են 4-5 անգամ: Խուզումը, լվացումն ու չորացումը տևում է մի քանի ամիս:

Գորգը բացվում է, ամեն նախշի երևալու հետ` իրենց տրամադրությունն էլ: Երբ սկեցին ու ինչպես ավարտեցին` միայն իրենց է հայտնի:

Արցախի մելիքությունների խորհրդանիշերով զարդարված գորգերի վրա նստում են, նկարվում ու կորցնում ժամանակի զգացումը, առաջ ընկնում դրանից:

Գանձասարի եկեղեցու ուղեգորգը, խորանի, նախախորանի գորգերը, ԼՂ նախագահի նստավայրի աշխատասենյակի ու նախասրահի գորգերը պատրաստ են ուղևորվել Արցախ: Կանայք արդեն մտածում են` սկսեն ու շուտ ավարտեն նաև Ղազանչեցոցի, Դադիվանքի ու Ամարասի եկեղեցիների համար նախատեսված գորգերը: Հայկական գորգի նորագույն պատմության սկիզբը դրված է: 

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել